Trong nội dung Bản Di chúc, chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập nhiều vấn đề, nhưng tập trung 07 vấn đề lớn, trong đó Bác đã dành một phần nói về đoàn viên thanh niên. Tuy ngắn gọn nhưng điều này thể hiện tư tưởng chiến lược, tình cảm sâu sắc, sự quan tâm đặc biệt của Người dành cho thế hệ trẻ.

      Bác viết: "Đoàn viên thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ. Đảng ta cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa hồng vừa chuyên". "Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết". Đây chính là sự tổng kết lý luận mà Bác đã rút ra từ lịch sử nhân loại, dân tộc; từ thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo công tác thanh niên của Người qua các cuộc cách mạng, để tiếp tục định hướng việc giáo dục rèn luyện và phát huy mọi tìm năng to lớn của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc. Bác luôn đặt niềm tin và mong đợi ở thanh niên, chính Người đã sáng lập và rèn luyện Đoàn Thanh  niên cộng sản Hồ Chí Minh. Theo Bác, tương lai của đất nước, của dân tộc nằm ngay trong tay các thế hệ thanh niên. Thanh niên là lực lượng kế thừa và tiếp nối các thế hệ cha anh xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Thanh niên là nguồn cung cấp nhân lực có chất lượng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là lực lượng xung kích đi đầu thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; là lực lượng xung kích đi đầu thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, góp phần nâng cao vị thế của đất nước. Người đã nhấn mạnh: "Thanh niên sẽ làm chủ nước nhà. Phải học tập mãi, tiến bộ mãi mới thật là thanh niên".

     Bác khẳng định Đoàn viên thanh niên, là những người xây dựng thành công xã hội mới ở Việt Nam. Chính vì vậy trong Bản Di chúc, Bác đã yêu cầu Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên để họ trở thành những người kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa "hồng" vừa "chuyên". Khái niệm "hồng" - Đây chính là tư tưởng, là đạo đức, nhân cách, lối sống; "Chuyên" là chuyên môn, vốn sống, là tri thức, nghiệp vụ. "Hồng" và "chuyên" gắn bó chặt chẽ với nhau nhằm phát triển con người toàn diện.

Chương trình năm thanh niên tình nguyện năm 2014 của tỉnh Bình Định

                                                                                              (Ảnh: Sưu tầm)

     Thực hiện lời dạy của Người, 45 năm qua, thế hệ trẻ có rất nhiều tấm gương không ngại vượt khó, rèn luyện, chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, hăng hái trong lao động sản xuất, ý thức trong học tập và công tác, cho nên đã góp phần quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đưa nước ta "sớm sánh vai với các cường quốc năm châu" như lời Bác căn dặn. Song, vẫn còn không ít bạn trẻ có lối sống thực dụng, hưởng thụ, thích đua đòi và có một số bộ phận thanh niên sống buông thả chưa nhận thức được vai trò của bản thân đối với đất nước; sống chưa xứng đáng với sự hy sinh của ông, cha và các thế hệ đoàn viên thanh niên đã ngã xuống cho sự độc lập, tự do của nước nhà. Để thực hiện được lời căn dặn của Bác và sống xứng đáng hơn cho sự hy sinh mất mát to lớn ấy, bản thân tôi nói riêng và những thanh niên của thời đại Hồ Chí Minh, thời đại công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước nói chung, ra sức nuôi hoài bão và khát vọng lớn để xây dựng đất nước ta ngày càng giàu đẹp hơn như Bác Hồ hằng mong ước. Muốn vậy, trước hết đối với mỗi đoàn viên, thanh niên phải nhận thức đúng về lý tưởng sống, lý tưởng cách mạng; tự rèn luyện và không ngừng học tập, trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu đổi mới của đất nước; luôn luôn giữ gìn phẩm chất đạo đức, có lối sống trong sáng; nâng cao năng lực công tác, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao. Đặc biệt là,  tích cực tham gia các phong trào hành động cách mạng của cơ quan, Đoàn, Hội tổ chức nhất là xung kích tình nguyện đi đầu đảm nhận những công việc khó, mới để phát huy được tính năng động, sáng tạo của tuổi trẻ, đóng góp vào sự nghiệp đổi mới hiện nay, do Đảng khởi xướng và lãnh đạo.